براساس این مطالعه که به تفکیک وضعیت خط فقر در هریک از استان‌ها انجام شده، خانوارهای 5 نفره شهری در استان سیستان و بلوچستان برای تأمین حداقل نیازهای زندگی در سال 83 نیازمند 171 هزار و 856 تومان هستند که این استان در میان استان‌های کشور پایین‌ترین میزان درآمد مورد نیاز برای تأمین حداقل نیازهای خانوار در ماه را به خود اختصاص می‌دهد.
به ترتیب این خط فقر برای استان کردستان، 216 هزار تومان، فارس 244 هزار و 584تومان و اصفهان 283 هزار و 611 تومان تعیین شده است.
خانوارهای 5 نفره استان تهران نیز، حداقل نیازمند 394 هزار و 943 تومان یعنی حدود400 هزار تومان درآمد در ماه برای خروج از فقر مطلق هستند.
بررسی سیاست‌های رفاهی در ایران نشان می‌دهد تدوین چارچوب نظری برای سیاست‌های فقرزدایی در ایران ضروری است.

اکنون که در آستانه ورود به سال 1387 می باشیم و همچنین با افزایش نرخ تورم در این سه سال اخیر ایا باز هم با اعداد و ارقام فوق می توان حداقل نیاز های خانوار را برطرف نمود و آیا نیاز به برنامه های فقر زدایی تشدید نشده است؟ 

دلم می خواست دنیا رنگ دیگر بود / خدا با بندگانش مهربان تر بود / ازین بی چاره مردم یاد می فرمود / دلم می خواست زنجیری گران / از بارگاه خویش می آویخت / که مظلومان،خدا را پای آن زنجیر / ز درد خویش آگاه می کردند.

دلم می خواست دست مرگ را از دامن امید ما کوتاه می کردند / در این دنیای بی آغاز و بی پایان / در این صحرا که جز گرد و غبار از ما نمی ماند / خدا،زین تلخ کامی های بی هنگام بس می کرد / نمی گویم پرستوی زمان را در قفس می کرد / نمی گویم به هر کس بخت و عمر جاودان می داد / نمی گویم به هر کس عیش و نوش رایگان می داد / همین ده روز هستی را امان می داد / دلش را ناله ی تلخ سیه روزان تکان می داد.

آمار رسمی مرکز آمار ایران در خصوص درصد خانواده های شهری و روستایی زیر خط فقر مطلق دوره 1363-1378 نشان می دهد. در سال 1363 تا 1367 بالغ بر 21/48 ئرصد جامعه شهری ایران و 22/15 درصد جامعه روستایی ایران زیر خط فقر مطلق قرار داشته اند اما در برنامه اول توسعه 1372-1368 این میزان کاهش یافته و به طور میانگین 19/97 درصد شهرنشینان و 23/37 درصد روستا نشینان زیر خط فقر نسبی و 08/15 درصد جامعه شهری و 25/7 درصد جامعه روستایی ایران زیر خط فقر مطلق زندگی می کرده اند همچنین در سالهای 1373 تا 1378 برنامه دوم توسعه و به طور میانگین 18/59 درصد جامعه شهری و 22/22 درصد جامعه روستایی زیر خط فقر نسبی و 11/60 درصد جامعه شهری و 22/38 درصد جامعه روستایی کشور زیر خط فقر مطلق قرار داشته اند. «طبق آمارهای منتشره از سوی سازمان برنامه و بودجه در سال 1380 نشان می دهد که هم اکنون بیش از سه میلیون خانوار در کشور زیر خط فقر به سر برده و با توجه به متوسط جمعیت هر خانوار ایرانی که 8/3 نفر می باشد حدود 12 میلیوم نفر زیر خط فقر بوده اند.» متاسفانه اقتصاد کشور از دهه 60 به بعد به شکلی بوده است که هم اکنون 20 درصد مردم 80درصد ثروت جامعه و 80درصد مردم و 20 درصد ثروت جامعه را در اختیار دارند. و این نشان از شکاف طبقاتی و نابرابری اجتماعی ناشی از یک سویه نگری و سیاست زدگی در برنامه های اول و دوم توسعه کشور بوده است.  از طرفی بر اساس تحیقات انجام شده ، ویژگی اصلی اقشار مربوط به خانواده هایی بوده است که یا سرپرست آنها بالاتر از 60 سال داشته اند و یا سرپرست خانواده زن زیر 60 سال بوده است به طوری که در سال 1375 حدود5/27 درصد از کمترین خانوارها دارای سرپرست زن بوده اند و این نشان می دهد که درصد قابل توجهی از سرپرست خانوارها زیر خط فقر ، زنان هستند و این آمار امروزه به خاطر افزایش طلاق در جامعه رو به فزونی است.  در سال های آغازین قرن بیست و یکم میلادی سازمان های مختلف بین المللی و از جمله سازمان ملل متحد اعلام کردند که در سطح این کره خاکی، بویژه در کشورهای موسوم به توسعه نیافته یا در حال رشد ، بیش از یک میلیارد نفر از آدمیان در فقر شدید به سر می برند و این رقم در زول دو دهه گذشته تحول محسوسی نداشته است.  کاهش فقر چالشی اجتماعی، اقتصادی و سیاسی و این امر با موضوعات حساسی همچون حقوق و استحقاق برخورداری از مزایا مرتبط است. نه تنها به منظور مواجهه با ملموس ترین تاثیرات فقر بر شرایط زندگی و همچنین برخی از علل و مکانیزم های باز تولید آن بلکه، قرار دادن فقر در دستور کار سیاسی جهان نیز ضروری است.

چشم‌انداز 20 ساله مناطق روستایی کشور

شکل‌گیری یک جامعه‌ی روستاییِ دانش‌بنیان در بستر یک جامعه‌ی اطلاعاتیِ شکوفا و مستعد کارآفرینی

 گشایش

مشخص‌بودن چشم‌انداز آینده‌ برای هر جامعه‌ای, موجب ایجاد کشش و حرکت سازنده در افراد آن اجتماع می‌گردد. بعلاوه برنامه‌ریزی‌ها وسیاست‌گذاری‌ها نیز سمت‌وسوی درست خود را خواهند یافت. تدوین چشم‌انداز 20 ساله مناطق روستایی کشور نیز (که خود جزیی از چشم‌انداز 20 ساله کشور است), اقدامی آغازین در همین راستا است. باشد که بتوانیم در سایه عزمی ملی و تلاشی جدی و بی‌وقفه, همگام با دیگر ملل جهان, با گذر از شرایط موجود, در آینده‌ای نزدیک, شاهد سربلندی کشور عزیزمان ایران بوده و طعمِ شیرین موفقیت و کامیابی را بچشیم.

انشاء الله در روزهای آتی مطالبی از چشم انداز مناطق روستایی آورده خواهد شد

مفاهیم توسعه

توسعه به مفهوم امروزی آن از زمانی در بین جوامع رایج گردید که فشارهای روزافزون شکافهای طبقاتی با مکانیزه شدن صنعت شتاب بیشتری پیدا کرد و این فشارها درمدت زمان اندکی تا سرحدطغیان جوامع گسترش پیدا نمود . از همان زمان تاکنون مطالعات فراوانی پیرامون توسعه جوامع در ابعاد مختلف اقتصادی ، اجتماعی ، فرهنگی و ... صورت پذیرفت و راهبردهای متعدد و سیاستهای متفاوتی پیرامون ایجاد رفاه ، کاهش فقر ، تعدیل درآمدوقدرت طبقات اجتماعی و ... ارائه گردید و آزمون و خطاهای بسیار باعث شد که جوامع امروزی روند توسعه رابه صورت یک استراتژی کلان وبلندمدت ودائمی برای خود در نظر گرفته وتمام برنامه ریزیهای خرد، میانه و کلان کشوری در تمام دنیا بادید توسعه و برای رسیدن به توسعه بیشتر در تمام ابعاد اقتصادی ،اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و... طراحی می شود از این جهت در راستای تدوین هر برنامه اجرایی به منظور رسیدن به توسعه برای آن که از آزمون و خطاهای تکراری اجتناب گردد لازم است که دیدگاهها،نظریه ها و سیاستهای توسعه حداقل به صورت اجمالی مرور شده تا ارتباط و همگونی آنها در تدوین سیاستی جدید مدنظر قرار گیرد لذا این فصل از پژوهش به مفاهیم ، تعاریف ، دیدگاهها ، نظریه ها و سیاستهایی که درزمینه توسعه بطور کلی و توسعه روستایی ، توسعه اقتصادی ، توسعه اجتماعی ، توسعه فن آورانه و ... به طور اختصاصی می باشند ، می پردازد .

             توسعه

توسعه فرایندی است زمان مند که طی آن تغییرات اقتصادی – اجتماعی – فرهنگی – زیربنایی – رفاهی و ... به منظور بهبود وضعیت ترقی ، خوشبختی ، ارتقائ  بهداشت ، ارتقائ تحصیلات و ... برای همه اقشار جامعه ایجاد می گردد . به طور کلی توسعه تعریف جدیدی از تکامل زندگی انسانها است و نمی تواند مقوله جدیدی به حساب آید چون میل به تکامل از ابتدای زندگی بشریت در بین انسانها وجود داشته و از سوی آنها به صورت خودآگاه و یا ناخودآگاه برای دستیابی به این تکامل برنامه ریزی صورت می گرفته است. بشر اولیه برای زیستن نیازمند شکار بود و وجود شکارهای فراوان و متعدد برای آنها به مثابه رفاه و آسایش بود . به همین منظور گروههای منسجم انسانها برای زیستن مناطق مختلف کره زمین را که غنی از مواد خوراکی و آب آشامیدنی کافی بود انتخاب می کردند و این یعنی تکامل .

همچنین اختراع چرخ برای حمل اجسام بزرگ نیز فرایندی بود که انسانها را به آرامش و رفاه بیشتری برساند و روند اجرای آن نیز یک روند تکاملی بود .

امروزه نیز اختراعات و اکتشافات مختلف بشر همه به خاطر رسیدن به تکامل و یا به عبارتی دیگر توسعه یافتگی است و هدف بشر از توسعه یافتن رسیدن به آسایش و رفاه بیشتر است.

از ویژگیهای توسعه می توان به چندبعدی بودن آن ،زمان بر بودن آن ، اتکای آن به تغییرات اساسی و ساختاری جامعه و بهبود وضعیت اشاره نمود .

وقتی صحبت از توسعه دریک جامعه می شود ابعاد مختلفی برای رسیدن به توسعه مطرح می گردد،بعداقتصادی،     بعد اجتماعی ، بعد سیاسی ، بعد فرهنگی ، بعد انسانی ، بعد فن آوری و ...

زمانی گفته می شود که یک جامعه توسعه یافته است که آن جامعه در تمام ابعاد به یک سری استانداردهای مطلوب دست پیدانموده باشد و مسلماً رسیدن به این گونه استانداردها مستلزم زمان و تغییرات ساختاری حتی در طرز تلقی افراد ان جامعه می باشد در این شرایط روند توسعه جامعه را از حالت نامطلوب گذشته به سوی حالتی مطلوب سوق داده است.

به طور کلی توسعه فرایندی است زمان مند که طی آن تغییرات اقتصادی ، اجتماعی ، فرهنگی ، زیر بنایی ، رفاهی و ... به منظور بهبود وضعیت ، ترقی ، خوشبختی ، ارتقاء بهداشت ، ارتقاء تحصیلات و ... برای همه اقشار جامعه ایجاد می گردد .

 تغییرات اجتماعی

به نظر گی روشه «تغییرات اجتماعی عبارت است از تغییری قابل رویت در طول زمان به صورتی که موقتی و یا کم دوام نباشد ، بر روی ساخت یا وظایف سازمان اجتماعی یک جامعه اثرگذارد و جریان تاریخ آن را دگرگون نماید . » ( ازکیا – 1381 –10 )

به طورکلی تغییرات اجتماعی لازمه فرایند توسعه است . هرجامعه ای در یک زمان مشخص یک طرز تلقی مشخصی را برای یک پدیده مشخص یا نامشخص دارد درصورتی که آن جامعه بخواهد نسبت به آن پدیده موقعیت فعلی خود را به جای مطلوب تری ارتقا دهد لازم است که طرز تلقی افکار عمومی را نسبت به آن پدیده متحول سازد و ساختار سازمانی آن جامعه را برای رسیدن به مطلوبیت موردنظر تغییردهد و چون آن جامعه از افراد متفاوت با افکار و اعتقادات متفاوت و خرده فرهنگهای مختلف به وجودآمده این گونه تغییرات  تغییراتی است زمان بر و( مسلماً در صورت ایجاد ) پر دوام .

استاد عباس سحاب

در سال 1300 شمسی در یکی از روستاهای تفرش به دنیا آمد. در همان جا به مکتب رفت و بعد از آن به تهران آمد و در مدرسه کمالیه مشغول علم و تحصیل شد. برای ترسیم نقشه های ایران 30.000 روستا و شهر را درنوردید. در سال 1329 موسسه سحاب را تاسیس کرد تا بتواند این اطلاعات جمع آوری شده را روی نقشه بیاورد.

از اقدامات

 1- تشکیل اولین نمایشگاه بین المللی جغرافیا در دانشگاه تهران در سال 1341

2- تشکیل دومین نمایشگاه بین المللی جغرافیا در سال 1325 در دانشگاه شهید بهشتی

امروزه در موسسه سحاب و اطلس های ایران و جهان با استانداردهای جهانی تهیه می شوند استاد عباس سحاب تنها بازمانده نسل کارتوگرافی قدیمی صاحب سبک جهان بود. وی در سال 1350 دستگاه های مختلفی لیتوگرافی و کنستانت را برای سهولت بیشتر در تفکیک رنگ ها به کار گرفت. سحاب پدر کارتوگرافی نوین ایران خوانده شد. در شامگاه یکشنبه 14 فروردین 1379 درگذشت.