توسعه روستایی و اقتصاد ملی

نواحی روستایی به ویژه از طریق تولیدات کشاورزی و صنایع دستی نقش مهمی در اقتصاد ملی دارند. بر طبق آخرین داده ها با بخشی کشاورزی حدود 20 درصد تولید ناخالص داخلی، 25 درصد صادرات غیر نفتی، 25 درصد کل اشتغال، 75 تا 80 درصد نیازهای غذایی و صنایع کشور را فراهم می کند و به طور غیر مستقیم نیز بین 25 تا 30 درصد ارزش کالاهای صنعتی و بین 20 تا 25 درصد ارزش بخشی خدمات از طریق بخش کشاورزی ایجاد می شود. همچنین ارزش افزوده بخش کشاورزی در دوره 81-79 به طور متوسط 7/5 درصد رشد داشته و در سال 1381 با نرخ 1/10 درصد به 1/10289 میلیارد ریال افزایش یافته است. که نسبت به هدف برنامه (9/4) بیش از دو برابر است.

رشد بالای بخش کشاورزی در سال های اخیر نشان دهنده وجود ظرفیت های بالقوه زیاد در این بخش برای افزایش تولید و توسعه بیشتر است. این همه دستاوردهای بخش کشاورزی برای اقتصاد ملی در شرایطی است که سهم این بخش از کل بنا بر سرمایه گذاری شده درست طی 30 سال گذشته همواره کمتر از 6 درصد بوده است. نسبت یارانه های پرداختی درست به کشاورزان به ارزش تولیدات کشاورزی تنها 85/0 درصد است در حالی که در کشورهای صنعتی این نسبت به 40 درصد می رسد. در واقع بخش کشاورزی با حداقل سرمایه گذاری ریالی و ارزی بالاترین نقش را در اقتصاد ملی داشته است. بنابراین نقش نواحی روستایی در اقتصاد ملی به ویژه از طریق تولیدات کشاورزی ایجاب می نماید که برای مقاوم و افزایش این نقش، مخصوصاً در زیر امنیت غذایی پایدار، نواحی روستایی به عنوان عرصه مهم این فعالیت مورد توجه بیشتر قرار گیرند.

جدول 2 ـ یارانه های پرداختی دولت به تفکیک مناطق شهری و روستایی