چکیده‌

هر چند مهاجرت در طول تاریخ اجتماعی بشر همواره وجود داشته است اما مهاجرت روستاـشهری پدیده‌ای است که در فرآیند صنعتی شدن کشورها ظاهر شده است و بسیاری از تحولات اجتماعی‌ـ فضایی جوامع ناشی از این پدیده می‌باشد. انقلاب صنعتی را می توان عامل اساسی رشد و توسعه مهاجرت و شهر نشینی قلمداد کرد این جریان ابتدا در اروپای غربی و پس از آن در کشورهای رو به رشد صورت گرفته است. در ایران همراه با صنعتی شدن شهرها جذب جوانان جویای کار مازاد در بخش کشاورزی از روستا به شهر به نفع فعالیتهای صنعتی و خدماتی آغاز گشته و تا کنون نیز ادامه دارد. در این مقاله سعی شده است با بررسی ویژگیهای جامعه روستایی و شهری ایران وضعیت جوانان مهاجر بعد از مهاجرت بیان و تأثیر مهاجرت آنها بر شهرها و روستاها اشکار گردد. بنابراین ابتدا با توجه به دیدگاههای موجود در خصوص مهاجرت به طور مختصر به انگیزه‌های مهاجرت‌های روستاـ شهری پرداخته شده است و سپس با استفاده از روش توصیفی – تحلیلی و بصورت پیمایشی پیامدهای مهاجرت جوانان در سه حوزه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بررسی شده است. به عبارت دیگر در این مجال به دنبال این مساله می باشیم که مهاجرت جوانان از روستا چه پیامدها و آثاری را بر مهاجرین و جوامع مهاجر پذیر و مهاجر فرست داشته است.

نتایج تحقیق دو نوع پیامد مثبت و منفی در هر یک از حوزه ها را نشان می‌دهد پیامدهای مثبتی چون بهبود وضعیت اقتصادی، افزایش آگاهی جوانان، آموزش بهتر و تغییراتی در سبک پوشش، روابط  اجتماعی، عادات غذایی و گذران اوقات فراغت جوانان به وجود آمده است و پیامدهای منفی آن سوای از قطع ارتباط جوان با خانواده خود در روستا و مسائل مرتبط با آن به بر هم خوردن نسبت جنسی در روستاها و شهرها منجر شده و اثرات دیگری چون بزهکاری ، افزایش بی‌بندو باری اخلاقی، گژرفتاری اجتماعی، مشاغل کاذب، حاشیه‌نشینی، اعتیاد و ... در شهرها به وجود آمده است.

واژگان کلیدی: تحولات اجتماعی- فضایی، مهاجرت،مهاجرت روستا‌ـ شهری، نسل جوان