سفارش تبلیغ
صبا ویژن
[ و فرمود : ] فرزند را بر پدر حقى است و پدر را بر فرزند حقى . حق پدر بر فرزند آن بود که فرزند در هر چیز ، جز نافرمانى خداى سبحان ، او را فرمان برد ، و حق فرزند بر پدر آن است که او را نام نیکو نهد و نیکش ادب آموزد و قرآنش تعلیم دهد . [نهج البلاغه]
برنامه ریزی روستایی در ایران
 
 RSS |خانه |ارتباط با من| درباره من|پارسی بلاگ
»» تدوین چارچوب نظری برای سیاست‌های فقرزدایی در ایران ضروری است

براساس این مطالعه که به تفکیک وضعیت خط فقر در هریک از استان‌ها انجام شده، خانوارهای 5 نفره شهری در استان سیستان و بلوچستان برای تأمین حداقل نیازهای زندگی در سال 83 نیازمند 171 هزار و 856 تومان هستند که این استان در میان استان‌های کشور پایین‌ترین میزان درآمد مورد نیاز برای تأمین حداقل نیازهای خانوار در ماه را به خود اختصاص می‌دهد.
به ترتیب این خط فقر برای استان کردستان، 216 هزار تومان، فارس 244 هزار و 584تومان و اصفهان 283 هزار و 611 تومان تعیین شده است.
خانوارهای 5 نفره استان تهران نیز، حداقل نیازمند 394 هزار و 943 تومان یعنی حدود400 هزار تومان درآمد در ماه برای خروج از فقر مطلق هستند.
بررسی سیاست‌های رفاهی در ایران نشان می‌دهد تدوین چارچوب نظری برای سیاست‌های فقرزدایی در ایران ضروری است.

اکنون که در آستانه ورود به سال 1387 می باشیم و همچنین با افزایش نرخ تورم در این سه سال اخیر ایا باز هم با اعداد و ارقام فوق می توان حداقل نیاز های خانوار را برطرف نمود و آیا نیاز به برنامه های فقر زدایی تشدید نشده است؟ 



نوشته های دیگران ()
نویسنده متن فوق: » محمد قاسمی ( چهارشنبه 86/12/8 :: ساعت 10:5 صبح )
»» فقر

دلم می خواست دنیا رنگ دیگر بود / خدا با بندگانش مهربان تر بود / ازین بی چاره مردم یاد می فرمود / دلم می خواست زنجیری گران / از بارگاه خویش می آویخت / که مظلومان،خدا را پای آن زنجیر / ز درد خویش آگاه می کردند.

دلم می خواست دست مرگ را از دامن امید ما کوتاه می کردند / در این دنیای بی آغاز و بی پایان / در این صحرا که جز گرد و غبار از ما نمی ماند / خدا،زین تلخ کامی های بی هنگام بس می کرد / نمی گویم پرستوی زمان را در قفس می کرد / نمی گویم به هر کس بخت و عمر جاودان می داد / نمی گویم به هر کس عیش و نوش رایگان می داد / همین ده روز هستی را امان می داد / دلش را ناله ی تلخ سیه روزان تکان می داد.

آمار رسمی مرکز آمار ایران در خصوص درصد خانواده های شهری و روستایی زیر خط فقر مطلق دوره 1363-1378 نشان می دهد. در سال 1363 تا 1367 بالغ بر 21/48 ئرصد جامعه شهری ایران و 22/15 درصد جامعه روستایی ایران زیر خط فقر مطلق قرار داشته اند اما در برنامه اول توسعه 1372-1368 این میزان کاهش یافته و به طور میانگین 19/97 درصد شهرنشینان و 23/37 درصد روستا نشینان زیر خط فقر نسبی و 08/15 درصد جامعه شهری و 25/7 درصد جامعه روستایی ایران زیر خط فقر مطلق زندگی می کرده اند همچنین در سالهای 1373 تا 1378 برنامه دوم توسعه و به طور میانگین 18/59 درصد جامعه شهری و 22/22 درصد جامعه روستایی زیر خط فقر نسبی و 11/60 درصد جامعه شهری و 22/38 درصد جامعه روستایی کشور زیر خط فقر مطلق قرار داشته اند. «طبق آمارهای منتشره از سوی سازمان برنامه و بودجه در سال 1380 نشان می دهد که هم اکنون بیش از سه میلیون خانوار در کشور زیر خط فقر به سر برده و با توجه به متوسط جمعیت هر خانوار ایرانی که 8/3 نفر می باشد حدود 12 میلیوم نفر زیر خط فقر بوده اندمتاسفانه اقتصاد کشور از دهه 60 به بعد به شکلی بوده است که هم اکنون 20 درصد مردم 80درصد ثروت جامعه و 80درصد مردم و 20 درصد ثروت جامعه را در اختیار دارند. و این نشان از شکاف طبقاتی و نابرابری اجتماعی ناشی از یک سویه نگری و سیاست زدگی در برنامه های اول و دوم توسعه کشور بوده است.  از طرفی بر اساس تحیقات انجام شده ، ویژگی اصلی اقشار مربوط به خانواده هایی بوده است که یا سرپرست آنها بالاتر از 60 سال داشته اند و یا سرپرست خانواده زن زیر 60 سال بوده است به طوری که در سال 1375 حدود5/27 درصد از کمترین خانوارها دارای سرپرست زن بوده اند و این نشان می دهد که درصد قابل توجهی از سرپرست خانوارها زیر خط فقر ، زنان هستند و این آمار امروزه به خاطر افزایش طلاق در جامعه رو به فزونی است.  در سال های آغازین قرن بیست و یکم میلادی سازمان های مختلف بین المللی و از جمله سازمان ملل متحد اعلام کردند که در سطح این کره خاکی، بویژه در کشورهای موسوم به توسعه نیافته یا در حال رشد ، بیش از یک میلیارد نفر از آدمیان در فقر شدید به سر می برند و این رقم در زول دو دهه گذشته تحول محسوسی نداشته است.  کاهش فقر چالشی اجتماعی، اقتصادی و سیاسی و این امر با موضوعات حساسی همچون حقوق و استحقاق برخورداری از مزایا مرتبط است. نه تنها به منظور مواجهه با ملموس ترین تاثیرات فقر بر شرایط زندگی و همچنین برخی از علل و مکانیزم های باز تولید آن بلکه، قرار دادن فقر در دستور کار سیاسی جهان نیز ضروری است.



نوشته های دیگران ()
نویسنده متن فوق: » محمد قاسمی ( چهارشنبه 86/9/7 :: ساعت 9:20 صبح )
»» چشم‌انداز 20 ساله مناطق روستایی کشور

 

چشم‌انداز 20 ساله مناطق روستایی کشور

 

شکل‌گیری یک جامعه‌ی روستاییِ دانش‌بنیان در بستر یک جامعه‌ی اطلاعاتیِ شکوفا و مستعد کارآفرینی

 گشایش

مشخص‌بودن چشم‌انداز آینده‌ برای هر جامعه‌ای, موجب ایجاد کشش و حرکت سازنده در افراد آن اجتماع می‌گردد. بعلاوه برنامه‌ریزی‌ها وسیاست‌گذاری‌ها نیز سمت‌وسوی درست خود را خواهند یافت. تدوین چشم‌انداز 20 ساله مناطق روستایی کشور نیز (که خود جزیی از چشم‌انداز 20 ساله کشور است), اقدامی آغازین در همین راستا است. باشد که بتوانیم در سایه عزمی ملی و تلاشی جدی و بی‌وقفه, همگام با دیگر ملل جهان, با گذر از شرایط موجود, در آینده‌ای نزدیک, شاهد سربلندی کشور عزیزمان ایران بوده و طعمِ شیرین موفقیت و کامیابی را بچشیم.

انشاء الله در روزهای آتی مطالبی از چشم انداز مناطق روستایی آورده خواهد شد



نوشته های دیگران ()
نویسنده متن فوق: » محمد قاسمی ( یکشنبه 86/6/18 :: ساعت 11:59 صبح )
»» مفاهیم توسعه

مفاهیم توسعه

توسعه به مفهوم امروزی آن از زمانی در بین جوامع رایج گردید که فشارهای روزافزون شکافهای طبقاتی با مکانیزه شدن صنعت شتاب بیشتری پیدا کرد و این فشارها درمدت زمان اندکی تا سرحدطغیان جوامع گسترش پیدا نمود . از همان زمان تاکنون مطالعات فراوانی پیرامون توسعه جوامع در ابعاد مختلف اقتصادی ، اجتماعی ، فرهنگی و ... صورت پذیرفت و راهبردهای متعدد و سیاستهای متفاوتی پیرامون ایجاد رفاه ، کاهش فقر ، تعدیل درآمدوقدرت طبقات اجتماعی و ... ارائه گردید و آزمون و خطاهای بسیار باعث شد که جوامع امروزی روند توسعه رابه صورت یک استراتژی کلان وبلندمدت ودائمی برای خود در نظر گرفته وتمام برنامه ریزیهای خرد، میانه و کلان کشوری در تمام دنیا بادید توسعه و برای رسیدن به توسعه بیشتر در تمام ابعاد اقتصادی ،اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و... طراحی می شود از این جهت در راستای تدوین هر برنامه اجرایی به منظور رسیدن به توسعه برای آن که از آزمون و خطاهای تکراری اجتناب گردد لازم است که دیدگاهها،نظریه ها و سیاستهای توسعه حداقل به صورت اجمالی مرور شده تا ارتباط و همگونی آنها در تدوین سیاستی جدید مدنظر قرار گیرد لذا این فصل از پژوهش به مفاهیم ، تعاریف ، دیدگاهها ، نظریه ها و سیاستهایی که درزمینه توسعه بطور کلی و توسعه روستایی ، توسعه اقتصادی ، توسعه اجتماعی ، توسعه فن آورانه و ... به طور اختصاصی می باشند ، می پردازد .

             توسعه

توسعه فرایندی است زمان مند که طی آن تغییرات اقتصادی اجتماعی فرهنگی زیربنایی رفاهی و ... به منظور بهبود وضعیت ترقی ، خوشبختی ، ارتقائ  بهداشت ، ارتقائ تحصیلات و ... برای همه اقشار جامعه ایجاد می گردد . به طور کلی توسعه تعریف جدیدی از تکامل زندگی انسانها است و نمی تواند مقوله جدیدی به حساب آید چون میل به تکامل از ابتدای زندگی بشریت در بین انسانها وجود داشته و از سوی آنها به صورت خودآگاه و یا ناخودآگاه برای دستیابی به این تکامل برنامه ریزی صورت می گرفته است. بشر اولیه برای زیستن نیازمند شکار بود و وجود شکارهای فراوان و متعدد برای آنها به مثابه رفاه و آسایش بود . به همین منظور گروههای منسجم انسانها برای زیستن مناطق مختلف کره زمین را که غنی از مواد خوراکی و آب آشامیدنی کافی بود انتخاب می کردند و این یعنی تکامل .

همچنین اختراع چرخ برای حمل اجسام بزرگ نیز فرایندی بود که انسانها را به آرامش و رفاه بیشتری برساند و روند اجرای آن نیز یک روند تکاملی بود .

امروزه نیز اختراعات و اکتشافات مختلف بشر همه به خاطر رسیدن به تکامل و یا به عبارتی دیگر توسعه یافتگی است و هدف بشر از توسعه یافتن رسیدن به آسایش و رفاه بیشتر است.

از ویژگیهای توسعه می توان به چندبعدی بودن آن ،زمان بر بودن آن ، اتکای آن به تغییرات اساسی و ساختاری جامعه و بهبود وضعیت اشاره نمود .

وقتی صحبت از توسعه دریک جامعه می شود ابعاد مختلفی برای رسیدن به توسعه مطرح می گردد،بعداقتصادی،     بعد اجتماعی ، بعد سیاسی ، بعد فرهنگی ، بعد انسانی ، بعد فن آوری و ...

زمانی گفته می شود که یک جامعه توسعه یافته است که آن جامعه در تمام ابعاد به یک سری استانداردهای مطلوب دست پیدانموده باشد و مسلماً رسیدن به این گونه استانداردها مستلزم زمان و تغییرات ساختاری حتی در طرز تلقی افراد ان جامعه می باشد در این شرایط روند توسعه جامعه را از حالت نامطلوب گذشته به سوی حالتی مطلوب سوق داده است.

 

به طور کلی توسعه فرایندی است زمان مند که طی آن تغییرات اقتصادی ، اجتماعی ، فرهنگی ، زیر بنایی ، رفاهی و ... به منظور بهبود وضعیت ، ترقی ، خوشبختی ، ارتقاء بهداشت ، ارتقاء تحصیلات و ... برای همه اقشار جامعه ایجاد می گردد .

 تغییرات اجتماعی

به نظر گی روشه «تغییرات اجتماعی عبارت است از تغییری قابل رویت در طول زمان به صورتی که موقتی و یا کم دوام نباشد ، بر روی ساخت یا وظایف سازمان اجتماعی یک جامعه اثرگذارد و جریان تاریخ آن را دگرگون نماید . » ( ازکیا 1381 10 )

به طورکلی تغییرات اجتماعی لازمه فرایند توسعه است . هرجامعه ای در یک زمان مشخص یک طرز تلقی مشخصی را برای یک پدیده مشخص یا نامشخص دارد درصورتی که آن جامعه بخواهد نسبت به آن پدیده موقعیت فعلی خود را به جای مطلوب تری ارتقا دهد لازم است که طرز تلقی افکار عمومی را نسبت به آن پدیده متحول سازد و ساختار سازمانی آن جامعه را برای رسیدن به مطلوبیت موردنظر تغییردهد و چون آن جامعه از افراد متفاوت با افکار و اعتقادات متفاوت و خرده فرهنگهای مختلف به وجودآمده این گونه تغییرات  تغییراتی است زمان بر و( مسلماً در صورت ایجاد ) پر دوام .



نوشته های دیگران ()
نویسنده متن فوق: » محمد قاسمی ( سه شنبه 86/4/5 :: ساعت 10:7 صبح )
»» جغرافیدانان بزرگ ایران(2)

استاد عباس سحاب

در سال 1300 شمسی در یکی از روستاهای تفرش به دنیا آمد. در همان جا به مکتب رفت و بعد از آن به تهران آمد و در مدرسه کمالیه مشغول علم و تحصیل شد. برای ترسیم نقشه های ایران 30.000 روستا و شهر را درنوردید. در سال 1329 موسسه سحاب را تاسیس کرد تا بتواند این اطلاعات جمع آوری شده را روی نقشه بیاورد.

از اقدامات

 1- تشکیل اولین نمایشگاه بین المللی جغرافیا در دانشگاه تهران در سال 1341

2- تشکیل دومین نمایشگاه بین المللی جغرافیا در سال 1325 در دانشگاه شهید بهشتی

امروزه در موسسه سحاب و اطلس های ایران و جهان با استانداردهای جهانی تهیه می شوند استاد عباس سحاب تنها بازمانده نسل کارتوگرافی قدیمی صاحب سبک جهان بود. وی در سال 1350 دستگاه های مختلفی لیتوگرافی و کنستانت را برای سهولت بیشتر در تفکیک رنگ ها به کار گرفت. سحاب پدر کارتوگرافی نوین ایران خوانده شد. در شامگاه یکشنبه 14 فروردین 1379 درگذشت.

دکتر مفخم پایان:

در سال 1294 در تهران متولد شد، دیپلم را از دارلفنون گرفت و در رشته باستان شناسی دانشگاه تهران لیسانس گرفت. در دانشگاه تبریز به تدریس پرداخت و در سال 1334 راهی مشهد شد و جغرافی آنجا را پایه گذاری کرد. وی در ترسیم نقشه های رنگی روی شیشه منحصر به فرد بود.

اولین جغرافیدانی که دست به تاسیس انجمن جغرافیایی و چاپ مجله جغرافیا زد استاد مفخم پایان بود. وی اصطلاح جهان شناسی را به جای جغرافیا برگزید. در سال 1339 فرهنگ آبادی های ایران را به زبان فارسی به چاپ رساند که در َآن 44159 نام جغرافیایی با طول و عرض هر یک ثبت شده است. فرهنگ کوه ها و رودهای ایران از آن است.

دکتر بعد از بازگشت در سال 1351 مشاور سازمان جغرافیایی کشورشد و دردی ماه 63 چشم از جهان بربست.

دکتر احمد مستوفی

در سال 1291 در تهران متولد شد تحصیلات عالی را در رشته جغرافیا گذراند. در دپارتمان جغرافیای دانشگاه سوربون پاریس دکترا گرفت و درسال 1317 دانشیار کرسی جغرافیای عمومی گردید. وی در بهمن 1327 درگذشت.

 

دکتر احمد سعادت:

در بوشهر متولد شد، چند سال نیز در نجف اشرف بود. در سال 1309 به انگلستان اعزام شد. بعد از اخذ لیسانس در سال 1318 به ایران بازگشت و در فروردین 1340 درگذشت.

 



نوشته های دیگران ()
نویسنده متن فوق: » محمد قاسمی ( شنبه 86/3/26 :: ساعت 11:23 صبح )
»» ضرورتهای توسعه روستایی

جهانی فکر کن و محلی عمل کن                             دکتر رابینسون

اینجانب با دغدغه های ذهنی که در مورد عدم توسعه روستایی و بی توجهی برخی کارشناسان و مسئولین نسبت به عمران و آبادانی و توسعه روستایی کشور داشته اند و همچنین با توجه به پدیده وسیع مهاجرت در دهه های اخیر به شهرهای بزرگ بویژه پایتخت و افزایش حاشیه نشینی و اسکان غیررسمی درشهرها و پیرامون آنها در مقطع کارشناسی ارشد در رشته برنامه ریزی روستایی تحصیل نمودم و اکنون با ایجاد این و بلاگ سعی در ارائة نظرات کارشناسان ،متخصصان و نظریه پردازان توسعه روستایی دارم چرا که معتقدم عدم توجه به توسعه روستایی در برنامه های ملی (قبل و بعد از انقلاب) ناشی از وجود شهرها است و درست مثل این ضرب المثل است که درختها نمی گذارند جنگل را ببینیم و در گام اول ضرورتهای توسعه روستایی را فهرست وار بیان می کنم:

1.     در حدود 38% از جمعیت کل کشور (آمار سال 75) در روستاها زندگی می کنند و با توجه به اینکه توسعه یک مسأله انسانی است روستاها نیز باید همپای شهرها توسعه پیدا کنند.

2.     با توجه به فرهنگ تولیدگری که در روستاها وجود دارد و آنها بخش عمده مواد غذایی و از جمله مواد خام را در جامعه تولید می نمایند.

3.     در بعد زیست محیطی که باید روستاها از منابع غنی آب و خاک حفظ شود

4.     همانطور که همگان اطلاع دارد وجود فقر بیشتر در روستاها است که در حدود 4/26% از جمعیت آنها زیر خط فقر بسر می برند و حتی اسکار لوئیس می گوید دنیای دهقانان، فرهنگ فقر است.

5.     از آنجا که هیچ مکانی نمی تواند خودکفا باشد و از بعد مکمل بودن فضاها ضرورت توسعه روستایی در ارتباط با مکانهای دیگر به نظر می رسد.

6.     تجربیات گذشته نشان میدهد که توجه به شهرها نتوانسته از مشکلات کشورهای جهان سوم کم کند

7.     پدیدة مهاجرت سرمایه های انسانی و مادی از حوزه های روستایی به شهرها

8.     با توجه به سهم روستاها در تولید ناخالص ملی که در حدود 25 درصد می باشد.

موارد 8 گانه بالا و حتی موارد دیگر ضرورت توسعه روستایی را بیش از بیش آشکار می کند و آیا وقت آن نرسیده است که در سیاست برنامه ریزان تغییر حاصل شود و روستاها از بی مهری مسئولین خارج شوند.

 (در مباحث آینده بیشتر به این مسأله پرداخته خواهد شد).


نوشته های دیگران ()
نویسنده متن فوق: » محمد قاسمی ( چهارشنبه 86/3/23 :: ساعت 11:31 صبح )
»» جغرافیدانان بزرگ ایران

  • پروفسور دکتر محمد حسن گنجی

دکتر محمد حسن گنجی در سال 1291 شمسی در بیرجند دیده به جهان گشود. تحصیلات ابتدایی و متوسطه خود را درمدرسه شکوئیه ی همان شهر به اتمام رساند. دکتر گنجی پس از دریافت لیسانس در رشته جغرافیا در شهریور ماه 1312 جزو آخرین دسته از محصلان اعزامی بود که به انگلستان رفت. پس از ورود به ایران، در سال 1317 به سمت استاد دانشگاه تهران درآمد. تعدادی از کتابها و آثار وی عبارتند از: 1- جنگ و جغرافیا یا روابط دولت بزرگ در اقیانوسیه   2- بشرچیست؟ (ترجمه از آثار مارک توین)   3- جغرافیای ایران در چهار فصل 4- آب و هوای کشورهای آسیای مرکزی

دکتر حسین شکوئی:

در سال 1312 به دنیا آمد و تحصیلات ابتدایی خود را در دبیرستان شمس تبریز به پایان رساند و تا پایان دوره لیسانس در تبریز ماند. در سال 1346 از دانشگاه تهران درجه فوق لیسانس را از رشته جغرافیای انسانی گرفت. و در سال 1356 دکترای جغرافیای انسانی را از دانشگاه استانبول دریافت کرد. فلسفه جغرافیا، جغرافیای شهری در دو جلد، شهرک های جدید، حاشیه نشینان شهری، محیط زیست شهری، جغرافیای اجتماعی شهرها، دیدگاه های نو در جغرافیای شهر و اندیشه های نو در فلسفه جغرافیا از آثار دکتر شکوئی است.

دکتر یدالله فرید:

در اسفند ماه 1308 در شهر تبریز متولد شد و درسال 1961 مدرک دکترای خود را از دانشگاه سوربون فرانسه دریافت نمود و به مدت 20 سال در دانشگاه تبریز تدریس نمود.

اولین کتاب در مورد مسائل شهری ایران را دکتر فرید در سال 1349 منتشر کرد.

ایشان مولف کتابهای ارزشمندی چون جغرافیای جمعیت، جغرافیا و شهرشناسی، جغرافیای  تغذیه، سیر جغرافیا در قلمرو انسانی، کاربرد جغرافیا در روش تحقیق  شهر و روستا، مقدمه ای برروش تحقیق شهرهای ایران، انگلستان و بازار مشترک از دیدگاه جغرافیا و مقاله های مختلف در زمینه جغرافیا و همچنین ترجمه کتاب انسان و محیط زیست است.

دکترجواد صفی نژاد:

در شهریور 1308 در ری متولد شد. ابتدایی را در ری و متوسطه را در تهران گذراند. کارشناسی ارشد را در دانشگاه تهران و در سال 1332 پشت سر گذاشت. وی از موسسه مطالعات اجتماعی دانشگاه تهران مدرک فوق لیسانس گرفت، ایران را به سه منطقه تقسیم کرده و از دانشگاه تهران

از آثار دکتر صفی نژاد می توان به فهرست مقالات جغرافیایی، (مشترک با دکتر گنجی)، مونوگرافی روستای طالب آباد، بنه، مبانی جغرافیای انسانی، عشایر مرکز ایران و لرهای ایران اشاره کرد.

دکتر پرویز کردوانی:

در سال 1310 در گرمسار متولد شد. تالیف های دکتر کردوانی عبارتند از تالیف 20 جلد کتاب نگارش بیش از 140 مقاله علمی که در مجلات معتبر داخلی و خارجی به چاپ رسیده اند. دکتر کردوانی در حال حاضر مشغول کار و فعالیت در دانشگاه تهران است و مدتی رئیس مرکز تحقیقات کویری و بیابان ایران نیز بوده است. همچنین دکتر کردوانی بنیانگذار مرکز تحقیقات کویری و بیابانی ایران بوده است.

دکتر حسین آسایش:

در سال 1311 در تبریز متولد شد. در دانشگاه سوربون فرانسه در رشته جغرافیای انسانی دکترا گرفت. حدود 32 مقاله از دکتر آسایش به چاپ رسیده است و از طرح های تحقیقاتی وی برای سازمان یونسکو و وزارت اصلاحات اراضی کشاورزی استفاده شده است. آثار ارزشمندی از ایشان به جای مانده که از جمله می توان به موارد زیر اشاره کرد:

1-      اقتصاد روستا

2-      کارگاه برنامه ریزی روستایی

3-      اصول و روشهای برنامه ریزی روستایی

4-      جغرافیای صنعتی ایران

5-      سیمای اقتصادی ایران

6-      راهنمای تحقیق روستاها در ایران همراه پرسشنامه

 



نوشته های دیگران ()
نویسنده متن فوق: » محمد قاسمی ( چهارشنبه 86/3/23 :: ساعت 11:31 صبح )
»» امکانات و فرصتها و تهدیدات توسعه روستایی

امروز برآنم با تعریفی که در همایش توسعه روستایی از توسعه روستایی عنوان شده امکانات و فرصتها ،تنگناهها و تهدیدهای پیش روی توسعه روستایی را بصورت فهرست وار بیان نمایم:

توسعه روستایی: فرآیندی همه جانبه و پایدار است که در چارچوب آن «تواناییهای اجتماعات روستایی» در جهت رفع نیازهای مادی و معنوی و کنترل موثر بر نیروهای شکل دهندة نظام سکونت محلی (اکولوژیکی، اجتماعی، اقتصادی، نهادی) رشد و تعالی می یابد.

امکانات و فرصتهای توسعه روستایی

1.     وجود منابع انسانی

2.     وجود منابع طبیعی

3.     وجود منابع انرژی

4.     جاذبه های گردشگری بکر و طبیعی

5.     وجود بانک تخصصی کشاورزی

6.     وجود دانش بومی غنی در کشاورزی

7.     وجود کارشناسان باتجربه در بخش کشاورزی

8.     پایین بودن نسبی هزینة ایجاد فرصتهای جدید اشتغال

9.     مزیت نسبی در تولید و صدور برخی محصولات کشاورزی

 امکانات و فرصتهای بالا، لزوم توجه به توسعه روستایی را آشکار می سازد اما از طرف دیگر تنگناهها و تهدیداتی نیز وجود دارد که در جهت تحقق توسعه باید با آنها مقابله کرد یا آنها را برطرف نمود و راه حل مناسب یافت مانند:

1.     بهره برداری بی رویه و غیراصولی از منابع آب و خاک

2.     هجوم بی رویه و گسترش فیزیکی کلان شهرها به حومه ها

3.     نیاز روز افزون جمعیت به مواد غذایی

4.     وجود انواع فرسایش

5.     روند رو به افزایش تخلیه روستاها

6.     افزایش سن بهره برداران کشاورز

7.     فقر و بیکاری و کمبود فرصتهای اشتغال

8.     بالا بودن خسارتهای ناشی از سیل و زلزله



نوشته های دیگران ()
نویسنده متن فوق: » محمد قاسمی ( چهارشنبه 86/3/23 :: ساعت 11:31 صبح )
»» تفاوت خانواده روستایی با خانواده شهری

شما برای پی بردن تفاوت بین خانواده شهری و روستایی کافی است مصارف یک خانواده روستایی را با یک خانواده شهری مقایسه کنید تا تفاوت را مشاهده کنید. یک خانواده شهری برای خوردن سوپ یک نوع قاشق می‌خواهد برای خوردن ماست یک نوع قاشق می‌خواهد و برای خوردن بستنی یک نوع دیگر قاشق نیاز دارد. اجناس لوکسی که ارز کشور را مانند رودخانه‌ها به دریا می‌ریزد هر روز در شهر مشتریان جدید‌تری می‌یابد. شاید هزینه دکوراسیون یک منزل شهری به تنهایی بتواند هزینه ساخت یک خانه‌ی روستایی شود.

  کاهش آلودگی هوا و کاهش مصرف سوخت‌ها و مصرف بی رویه انرژی هم از مزایای توجه به روستاها است. هر شهری علاوه بر منزل نیاز به یک ساختمان عریض و طویل برای کار دارد، این ساختمان‌ها خود نیاز به هزار جور امکانات دارد در حالی که در روستا افراد علاوه بر منزل نیاز به فضای دیگری برای کار ندارند، زیرا کار کشاورزی روی زمین و زیر آسمان انجام می‌شود. به علاوه سرمایه‌گذاری که برای شغل آنان می‌شود عاقلانه‌ترین هزینه است زیرا صرف تولید می‌شود.

از نظر روانی و اجتماعی روستاییان سالم‌تر و بهداشت روانی حاکم بر آن محیط بسیار فراتر از محیط‌های شهری است. محیط‌های شهری به لحاظ همان مسایلی که قبلا گفتم دچار بیماری‌ها و ضایعات روانی و روحی هستند آمار طلاق که اکثرا مربوط به شهرهای بزرگ هستند خود عاملی تهدیدزا برای امنیت و سلامت اجتماعی کشور است و در دراز مدت می‌تواند اساس فرهنگ و هستی کشور را با مشکل مواجه کند.

در روستا مشکلات زناشویی اساسا فضای طرح شدن ندارد. فضای کار و تلاش و رضایت مشخصه‌ی فرهنگی روستا است و اساسا این فرهنگ هرگز به مشکلات روحی و روانی اجازه‌ی بروز نمی‌دهد.

توجه به روستاها باعث می‌شود تا از نظر امنیتی مشکلات کمتری برای کشور به وجود بیاید. مسایل امنیتی و سرقت و جرایم معمولا زائیده شهرنشینی است، در روستاها به لحاظ محدودیت تعداد افراد معمولا افراد بزه‌کار اجازه‌ی رشد نمی‌یابند، زیرا در معرض نظارت همگانی قرار دارند و فرهنگ روستا به طور کاملا خودکار ضد ناامنی است. در مقابل در شهرها یگان‌های ویژه‌ی پلیسی و بسیار مجهز هر روز باید با سارقان و مجرمان دست به یقه باشند و تعقیب و گریز تقریبا امری روزمره برای یگان‌های پلیس است. بد نیست سری به ادارات آگاهی و کلانتری‌ها و دادگاه‌ها در شهرها بزنید و آنگاه با کلانتری‌های روستایی مقایسه کنید.

از نظر جسمی جامعه‌ای که کار و تلاش می‌کند در سلامت بیشتری به سر می‌برد. هزاران بیماری جور واجور از انواع بیماری‌های عصبی و مغزی گرفته تا بیماری‌هایی مثل دیابت و ایدز و کمردردهای مزمن، سینوزیت، چاقی، سکته‌های قلبی و مغزی، چربی خون و ... زاییده‌ی زندگی و کار در شهر است. در روستا به دلیل تلاش جسمی و تحرک کافی، همینطور استفاده از مواد غذایی سالم و تازه اعم از لبنیات و سبزیجات و میوه‌جات و گوشت تازه و بدون مواد شیمیایی سلامت جسمی مردم باعث می‌شود که تا سنین بالا به طور کاملا سلامت عمر بکنند. شهری‌ها به واسطه شرایط غلط زندگی و نداشتن امکان تحرک کافی و مصرف مواد غذایی تازه و سالم علاوه بر اینکه عمر کوتاه‌تری دارند، هزینه‌های هنگفتی را هم بر سیستم بهداشت و درمان کشور تحمیل می‌کنند.

این‌ها همه و همه از مضرات پرداختن به شهرها است. به نظرم در چشم‌انداز بیست ساله جای این نکته خالی است که کشور باید روی‌کردی جدی به روستاها داشته باشد. شاید بتوان این موضوع را به نوعی در همه‌ی ابعاد چشم انداز لحاظ کرد اما مطمئنم که این موضوع سال‌های سال مغفول خواهند ماند. زیرا تصمیم گیران و دولت مردان همه‌گی در فضای شهری زندگی می‌کنند و تصور صحیحی از زندگی روستایی ندارند و نمی‌توانند اهمیت آن را در بین این همه سر و صدای شهرها درک کنند.

امیدوارم که روند مهاجرت از روستاها به شهرها معکوس گردد و هر شهری آرزو کند که ای کاش در روستا کار و زندگی می‌کرد.

 



نوشته های دیگران ()
نویسنده متن فوق: » محمد قاسمی ( چهارشنبه 86/3/23 :: ساعت 11:31 صبح )
»» فقر روستایی و پیامدهای آن

دنیای دهقانان فرهنگ فقر است               اسکار لوئیس

در یک تعریف توسعه روستایی راهبردی جهت بهبود زندگی اجتماعی و اقتصادی روستائیان فقیر می دانند همانطور که در نوشته های پیشین نیز متذکر شده بودم مهمترین مسأله در زندگی روستایی فقر می باشد و در حدود 4/26 درصد از جمعیت روستایی زیرخط فقر می باشند و همین مقدار نیز روی خط فقر یا نزدیک آن می باشند و کمتر مشاهده شده است که فقر از روستائیان جدا شده باشد.

اکنون به پیامدهای فقر، بخصوص فقر روستایی می پردازیم: فقر دو نوع پیامد مستقیم و غیرمستقیم در خانوار روستایی می تواند داشته باشد:

پیامدهای مستقیم مانند

1.     فروش محصولات با قیمت بسیار پایین

2.     سرمایه اولیه درآمد صرف نیازهای مصرفی ضروری و روزانه شده

3.     نبود نقدینگی فرد روستایی را بسوی گردابی از بدهکاری می کشاند

4.     درآمد پایین کشاورزی، شغل دوم را ایجاب می کند که این باعث رکور مدرنیزاسیون در کشاورزی می شود.

5.     نبود نقدینگی باعث عدم اعتماد مؤسسات وام دهنده به روستایی می شود.

 

و پیامدهای غیرمستقیم آن

 

1. سطح تکنیک پایین کشاورزان باعث می شود بجای کنترل طبیعت آنها خود را با طبیعت و محیط وفق دهند.

2. فقر نیاز به امنیت را بیشتر می کند و این باعث می شود که فرد روستایی از ریسک کردن بپرهیزد

3. که مورد دوم و عدم ریسک باعث می شود که کشاورز فقط مواد مصرفی خود را تولید کند و نتیجتاً از تولید تجاری باز می ماند که در کل به ضرر اقتصاد ملی می باشد

بنابراین با توجه به پیامدهای (مستقیم و غیرمستقیم) بالا ایجاب می کند که توجه به ریشه کنی فقر روستایی واهتمام دولتمردان به آن دو چندان شده

 



نوشته های دیگران ()
نویسنده متن فوق: » محمد قاسمی ( چهارشنبه 86/3/23 :: ساعت 11:31 صبح )
<      1   2   3   4   5   >>   >
»» لیست کل یادداشت های این وبلاگ

بررسی استراتژی مطلوب مدیریت بحران در مخاطرات محیطی با تاکید بر ش
بررسی نقش شهرهای میانی درتوسعه گردشگری شهری
بهسازی و نوسازی بافت های فرسوده شهری و نقش آن در توسعه گردشگری ش
مدیریت مواد زاید در مناطق روستایی ایران (3) (نتیجه گیری)
مدیریت مواد زاید در مناطق روستایی ایران (2)
مدیریت مواد زاید در مناطق روستایی ایران
[عناوین آرشیوشده]